พระธาตุจอมผ่อ – ไหว้พระธาตุ 9 จอม
พระธาตุจอมผ่อ หรือวัดอรัญญวิเวกคีรี (จอมผ่อ) ตั้งอยู่ที่ บ้านดง-หล่ายหน้า หมู่ 7 ต.เวียง อ.เวียงป่าเป้า จ.เชียงราย
ประวัติพระธาตุ ตามหลักฐานเอกสารในทำเนียบการตั้งวัดของจ.เชียงรายระบุว่าได้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2263 แต่ยังไม่พบหลักฐานอื่นๆ นอกจากหลักฐานทางโบราณวัตถุ เช่น เจดีย์ พระพุทธรูป กองหินกองอิฐที่สันนิษฐานได้ว่า ตรงนี้เคยเป็นโบสก์เป็นวิหารมาก่อนเท่านั้น จากคำบอกเล่าของคนรุ่นก่อนกล่าวว่า ที่วัดม่อนจอมฝ่อนี้ เดิมมีพระพุทธรูปทองเหลืองทองแดงองค์เล็กองค์ใหญ่จำนวนมากพิงอยู่ตามต้นไม้บ้าง วางอยู่บนกองอิฐกองดินบ้างไม่มีใครสนใจ เมื่อทางการได้เข้าไปสำรวจโบราณวัตถุ ประกอบกับทางวัดไม่มีผู้ดูแลแน่นอน จึงได้เก็บเอาพระพุทธรูปที่เป็นโลหะชนิดต่างๆ ไปรวบรวมไว้จนหมดไม่เหลือแม้แต่องค์เดียว ในระหว่างการรื้อเจดีย์ เมื่อปี พ.ศ. 2520 ยังพบวัตถุมงคลอีกมากมายพร้อมแผ่นเงินจารึกประวัติศาสตร์การสร้างเจดีย์ที่จานด้วยเหล็กจานเป็นภาษาล้านนา จึงได้มีการบูรณะเรื่อยมา จนเสร็จสิ้นสมบูรณ์ในวันที่ 8 พฤษภาคม 2546 และได้จัดให้มีประเพณีสงฆ์น้ำพระธาตุจอมฝ่อขึ้นทุกวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 4
ความเชื่อในการไหว้พระธาตุดอยจอมผ่อ ผ่อ เป็นภาษาเหนือ แปลว่า ดูหรือมอง เชื่อกันว่าถ้าได้กราบไหว้และตั้งจิตอธิฐานเปรียบเหมือนการลืมตาเจอแสงสว่างในชีวิต
คำบูชาพระธาตุจอมผ่อ
อิทัง วันทามิ เจติยัง สักกัจจัง
วะระสัญญิตัง เอเตนะ มะมะ
ปุญเญนะ สะทา โสตถี ภะวันตุเม
